Η αρχαία Μητρόπολη βρισκόταν στους πρόποδες των Aγράφων, στη θέση της σημερινής ομώνυμης κωμόπολης με παλαιότερη ονομασία «Παλιόκαστρο», σε απόσταση 9 χλμ. δυτικά της Καρδίτσας. Την ταύτιση της οφείλουμε στην επιγραφή «ΠΟΛΙΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ» που βρίσκεται σε λίθο στη γωνία ενός παλιού σπιτιού μέσα στη σύγχρονη Μητρόπολη. Η αρχαία Μητρόπολη δημιουργήθηκε στις αρχές μάλλον του 4ου αι. π. Χ., σύμφωνα με τις αρχαίες φιλολογικές πηγές, από το συνοικισμό τριών μικρών οικισμών της περιοχής. Υπήρξε μία από τις τρεις πιο σημαντικές και ισχυρές τειχισμένες αρχαίες πόλεις στα όρια του νομού Καρδίτσας. Κατά τον Στράβωνα περιλαμβανόταν στη διοικητική διαίρεση της τετράδας Εστιαιώτιδας και μαζί με τις πόλεις Τρίκκη, Πέλιννα και Γόμφους σχημάτιζε τετράπλευρο.
Η πρώτη μαρτυρία για την πόλη γίνεται σε επιγραφή από τους Δελφούς, που χρονολογείται περί το 360 π. Χ. Τη μεγαλύτερη ανάπτυξη φαίνεται πως γνώρισε κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή. Η πόλη συμμετείχε ενεργά στο Κοινό των Θεσσαλών, είχε μεγάλη δύναμη κατά τα τέλη του 3ου και τις αρχές του 2ου αι. π. Χ., ενώ από την αρχαία φιλολογική παράδοση πληροφορούμαστε ότι το 198 π. Χ. οι Μητροπολίτες, απέκρουσαν τους Αιτωλούς. Κατά τη διάρκεια του ρωμαϊκού εμφυλίου πολέμου (48 π. Χ.), ο Ιούλιος Καίσαρας κατέλαβε τη Μητρόπολη, χωρίς να την καταστρέψει. Τον 6ο αι. μ. Χ. ο Ιουστινιανός επισκεύασε τα τείχη της πόλης. Οι Μητροπολίτες λάτρευαν ως μία από τις κυριότερες δημόσιες θεότητές τους την Αφροδίτη, ενώ ιερό της θεάς πρέπει να υπήρχε στο κέντρο της πόλης. Από ανασκαφικά ευρήματα,(επιγραφές – νομίσματα), είναι γνωστή η λατρεία του Δία, του Διόνυσου και του Απόλλωνα. Η πρώτη νομισματική περίοδος της πόλης ανάγεται στις αρχές του 4ου αι. π. Χ.. Τον 3ο αι. π. Χ. συνεχίζονται οι αργυρές και χάλκινες νομισματικές κοπές. Τα νομίσματα της πόλης στην πίσω όψη τους μαζί με τις παραστάσεις φέρουν και επιγραφές, όπως ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ, ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙΤΩΝ ή ΜΗΤΡΟ. Στα νομίσματα απεικονίζονται διάφορες παραστάσεις, όπως γενειοφόρος κεφαλή (ποτάμια θεότητα), ο θεός Διόνυσος όρθιος ή η θεά Αφροδίτη καθισμένη σε βράχο, κεφαλή της Αφροδίτης και δεξιά της Νίκη ή ο Απόλλων που παίζει λύρα, η Αφροδίτη Καστνιήτις όρθια με Έρωτα ή κεφαλή της Αφροδίτης με περιστέρι που πετά ή κεφαλή του Απόλλωνα ή το εμπρόσθιο τμήμα ταύρου αποδομένο με ανθρώπινη κεφαλή. Τμήματα της αμυντικής οχύρωσης της Μητρόπολης των κλασικών χρόνων έχουν ανασκαφεί σε οικόπεδα και αγρούς της σύγχρονης κωμόπολης. Δυστυχώς, μεγάλα τμήματα του τείχους καταστράφηκαν στις αρχές του περασμένου αιώνα εξαιτίας της οικοδομικής δραστηριότητας στην πόλη της Καρδίτσας και στη δεκαετία του 1970 κατά την εκτέλεση του έργου του αναδασμού της γης. Σε ορισμένες θέσεις, ωστόσο, αποκαλύφθηκαν τμήματα της ευθυντηρίας και της ανωδομής των πύργων και των μεσοπύργιων διαστημάτων, τα οποία ήταν κατασκευασμένα με τετραγωνισμένους μεγάλους ογκόλιθους από ψαμμίτη λίθο, ενώ στο εσωτερικό υπήρχε γέμισμα. Το τείχος ήταν καλοκτισμένο, με μέσο πάχος 3.50 μ.. Παλιότερα μπορούσε κάποιος να παρακολουθήσει την πορεία του στην περιοχή, που ήταν κυκλική, ένα μεγάλο δεκαεξάπλευρο που η κάθε πλευρά του είχε μήκος περίπου 160,00 μ.. Στα ΝΑ έφθανε ως το ρέμα του Λαπαρδά, ενώ στα ΒΔ ακουμπούσε στα ριζά των παρακείμενων λόφων. Σε οικόπεδο μέσα στην κωμόπολη καθαρίστηκε τμήμα μεγάλης κατασκευής ύστερων ρωμαϊκών χρόνων που πιστεύεται ότι αποτελεί τμήμα της οχύρωσης αυτής της περιόδου. Παράλληλα με τα πολλά αρχιτεκτονικά λείψανα ιδιωτικών και δημόσιων αρχαίων οικοδομημάτων και τα τμήματα οδών που φανερώνουν έναν οργανωμένο πολεοδομικό ιστό, έχουν αποκαλυφθεί πήλινοι αγωγοί που αποτελούν μέρος του δικτύου ύδρευσης της αρχαίας πόλης και αρκετά ψηφιδωτά δάπεδα, όπως αυτό της αρπαγής της Ευρώπης ή άλλα με γεωμετρικά θέματα. Τα εργαστήρια κεραμικής με τους κλιβάνους τους, που βρέθηκαν σε διάφορα σημεία της περιοχής της Μητρόπολης, βεβαιώνουν τις βιοτεχνικές δραστηριότητες των Μητροπολιτών. Από τις ανασκαφικές έρευνες, ανάμεσα στα άλλα κινητά αντικείμενα περιλαμβάνονται τμήμα αναθηματικής στήλης με την επιγραφή ΔΙΙ ΟΜΟΛΟΙΟΙ και πήλινη κεφαλή Διονύσου. Ερευνήθηκαν, επίσης, αρκετοί τάφοι των οργανωμένων νεκροταφείων της αρχαίας πόλης, τόσο μέσα και γύρω από τον οικισμό όσο και στην ύπαιθρο χώρα, όπως στα νοτιοδυτικά της αρχαίας πόλης, στη θέση «Μαλάματα» κ.α.. Οι αρχαίοι τάφοι είτε ήταν κιβωτιόσχημοι, κατασκευασμένοι με πλάκες, λίθους ή κεράμους είτε ήταν σαρκοφάγοι, πήλινοι ή από ψαμμίτη λίθο. Κατά το πλείστον επικρατούσε το έθιμο του ενταφιασμού των νεκρών. Τα αντικείμενα που συνήθως τοποθετούσαν μέσα στους τάφους ως προσφορές ήταν αγγεία, κοσμήματα, όπλα, νομίσματα και διάφορα άλλα. Ως σήματα πάνω από τις ταφές τοποθετούσαν τις επιτύμβιες στήλες, αρκετές από τις οποίες έφεραν επιγραφές.
Ώρες Λειτουργίας
Ο αρχαιολογικός χώρος είναι επισκέψιμος έπειτα από συνεννόηση με την Εφορεία.
Πρόσβαση στον αρχαιολογικό χώρο
Οδικώς μέσω της Επαρχιακής Οδού Καρδίτσας – Μητρόπολης
προηγούμενο 
επόμενο 
